Limburg: Halte Sint Gerlach
Limburg: Halte Sint Gerlach

Limburg: Halte Sint Gerlach

bVision Photography

Vandaag even een stukje geschiedenis over het spoor in en om Valkenburg. Rond 1855 werd besloten dat er een spoorlijn moest komen tussen Maastricht en Aken Deze zou dan van Maastricht via Sint Gerlach, Valkenburg, Heerlen, en uiteindelijk naar Aken moeten lopen. Uiteraard waren er ook nog andere tussenhaltes, zoals een kilometer verderop Houthem, maar halte Sint Gerlach werd meer gebruikt. Na een aantal jaren werd Halte Sint Gerlach omgetoverd tot station Houthem – Sint Gerlach. Een economische beslissing om Houthem ook als vakantieoord op de kaart te zetten. Station Houthem werd halte Vroenhof en bleef tot 1936 in gebruik.

bVision Photography

Rond 1852 was het eerste stationsgebouw klaar, Vooraleerst voor de stationswacht en later werden daar dienstgebouwen aangebouwd. De trein was er nog niet die reed een paar jaar later pas zo rond 1890 als ik het goed heb.

bVision Photography

In 1903 werd het huidige station gebouwd. het bestond uit een klein houten station met bureau, een wachtkamer en kleine bagageruimte. Schitterend versiert met allerlei ornamenten. Dat kun je op de bovenste foto goed zien. Het is het enige nog bestaande houten stationsgebouw in Nederland. Houten gebouwen vragen een bijzondere zorg in dit natte land en het gebouw werd diverse malen aangepakt en ook aangepast totdat het verworden was tot een eenvoudig houten geval zonder nog de uitstraling van weleer. Zoals de foto hierboven laat zien (uit WIKI). Zoals de meest stations werd het uiteindelijk uit bedrijf genomen en kreeg tussendoor wat andere bestemmingen. Zo was er enige tijd een videotheek in gevestigd. Daarna stond het leeg, niet meer gebruikt daar, en stond alleen nog maar in de weg. Tenslotte besloot de NS het station maar af te breken.

bVision Photography

Gelukkig is het zover niet gekomen en is samen met de gemeente Valkenburg en de dorpsraad Houthem – Sint Gerlach gekeken of er niet toch een andere bestemming voor het gebouw kon worden gevonden. Er werd een ondernemer gevonden die meteen enthousiast was, Camino Vastgoed uit Geleen, die samen met Atelier Paul Tieman uit Maastricht een restauratieplan heeft uitgewerkt om het gebouw te herstellen in de oorspronkelijke art-nouveaustijl en in te richten als vakantiebestemming. Speciaal gericht op de trein-enthousiasteling en op publiek wat alleen maar komt kijken naar dit toch wel wonderschone gebouw.
De bovenste tekening mocht ik namens Halte Sint Gerlach plaatsen. De overigen buiten de witte uit WIKI zijn uiteraard eigen werk.

click to see the pictures big

bVision Photography

bVision.nl een Parkstad Limburg blog uit Hoensbroek

21 Comments

  1. Dag, ik had het artikel zelf nog niet gelezen. Wat een leuk verhaal, met prachtige foto’s erbij. Ik ben de architect van dit project. Eigenlijk mag ik me zo niet noemen, want ik ben een bouwhistoricus die ook ontwerp-werk doet. Het stationnetje is nu bijna klaar. Het schilderwerk moet nog strak worden afgewerkt en het interieur is nog niet helemaal klaar. Met Open Monumentendag, komend weekeinde, is het voor het eerst open voor publiek.
    Een paar aanvullingen op het verhaal: De spoorlijn Maastricht-Valkenburg-Simpelveld-Aken is geopend in 1853. In 1856 volgde de verlenging naar het westen tot Hasselt. De spoorlijn kwam eind 19e eeuw in handen van de Nederlandse staat en werd geëxploiteerd door de “Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen”, kortweg Staatsspoor. In 1903 werd het houten station gebouwd. De oorspronkelijke bouwtekening is bewaard gebleven, maar een naam van een ontwerper helaas niet.

  2. Rob

    Gelukkig is een stukje Historie en bezienswaardigheid blijven bestaan dit is gerealiseerd door camino vastgoed, Marco top weer een stukje Limburgse historie wat niet met de grond gelijk is gemaakt van dit soort ondernemers moesten we er meer hebben proficiat.

  3. Ik prijs me gelukkig dat ik begin januari, toen de restauratie een stukje onderweg was, een uitgebreide toelichting op de lokatie zelf heb mogen horen van Paul Tieman zelf. Jouw verhaal is een prima aanvulling erop en voor een deel ook een samenvatting ervan.

  4. Erg leuk stationnetje, het zou toch reuze jammer zijn als ze dat zomaar afbreken. Hier zijn alle oude stations vervangen door een glazen hok met enkele automaten en een kast voor de spits en de metro. Daar hoef ik geen foto’s meer van te maken.

  5. Tegenwoordig rijdt er een boemeltje van Heerlen naar Aachen via Eygelshofen. (Dus niet via Valkenburg/Gerlach) Data dieseltje geeft de zwakte van de EU aan. Het wordt tijd dat Nederland dezelfde spanning gaat gebruiken als Duitsland en de gewone treinen tussen beide landen de grens over kunnen.

    Laatst waren er werkzaamheden op het spoor tussen Sittard en Maastricht. Omdat een trein naar Maastricht elk halfuur vanuit Alkmaar vertrekt werd dat omgeroepen, met daarbij de opmerking dat reizigers naar Valkenburg via Heerlen konden reizen. De kans dat er iemand op het perron van Alkmaar stond die naar Valkenburg ging is minder dan minimaal. De trein wisselt rond Utrecht vrijwel geheel van bezetting. Ik ben wel eens blijven zitten tot Maastricht, maar was dan ook de enige die dat deed. Het was dus maar de vraag of er ook maar mensen op het Alkmaarse perron stonden die naar Limburg gingen.

  6. Annette Barendregt

    Ik zou er best een weekje op vakantie naar toe willen gaan. En ik ben niet eens een treinfanaat. Maar dat geluid vind ik mooi. Rail-away in Limburg, mooier kan je het niet hebben.

  7. Het is een goeie ontwikkeling dat men niet alles meer klakkeloos sloopt maar kijkt naar een nieuwe bestemming voor gebouwen.
    Gebeurt naar mijn mening nog te weinig.
    Helaas ook nog te melden dat veel gebouwen in een dusdanige status bevinden dat restauratie bijna onbegonnen werk is.

Laat een reactie achter bij MerelReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.