Vandaag even een stukje geschiedenis over het spoor in en om Valkenburg. Rond 1855 werd besloten dat er een spoorlijn moest komen tussen Maastricht en Aken Deze zou dan van Maastricht via Sint Gerlach, Valkenburg, Heerlen, en uiteindelijk naar Aken moeten lopen. Uiteraard waren er ook nog andere tussenhaltes, zoals een kilometer verderop Houthem, maar halte Sint Gerlach werd meer gebruikt. Na een aantal jaren werd Halte Sint Gerlach omgetoverd tot station Houthem – Sint Gerlach. Een economische beslissing om Houthem ook als vakantieoord op de kaart te zetten. Station Houthem werd halte Vroenhof en bleef tot 1936 in gebruik.
Rond 1852 was het eerste stationsgebouw klaar, Vooraleerst voor de stationswacht en later werden daar dienstgebouwen aangebouwd. De trein was er nog niet die reed een paar jaar later pas zo rond 1890 als ik het goed heb.
In 1903 werd het huidige station gebouwd. het bestond uit een klein houten station met bureau, een wachtkamer en kleine bagageruimte. Schitterend versiert met allerlei ornamenten. Dat kun je op de bovenste foto goed zien. Het is het enige nog bestaande houten stationsgebouw in Nederland. Houten gebouwen vragen een bijzondere zorg in dit natte land en het gebouw werd diverse malen aangepakt en ook aangepast totdat het verworden was tot een eenvoudig houten geval zonder nog de uitstraling van weleer. Zoals de foto hierboven laat zien (uit WIKI). Zoals de meest stations werd het uiteindelijk uit bedrijf genomen en kreeg tussendoor wat andere bestemmingen. Zo was er enige tijd een videotheek in gevestigd. Daarna stond het leeg, niet meer gebruikt daar, en stond alleen nog maar in de weg. Tenslotte besloot de NS het station maar af te breken.
Gelukkig is het zover niet gekomen en is samen met de gemeente Valkenburg en de dorpsraad Houthem – Sint Gerlach gekeken of er niet toch een andere bestemming voor het gebouw kon worden gevonden. Er werd een ondernemer gevonden die meteen enthousiast was, Camino Vastgoed uit Geleen, die samen met Atelier Paul Tieman uit Maastricht een restauratieplan heeft uitgewerkt om het gebouw te herstellen in de oorspronkelijke art-nouveaustijl en in te richten als vakantiebestemming. Speciaal gericht op de trein-enthousiasteling en op publiek wat alleen maar komt kijken naar dit toch wel wonderschone gebouw.
De bovenste tekening mocht ik namens Halte Sint Gerlach plaatsen. De overigen buiten de witte uit WIKI zijn uiteraard eigen werk.
Dag, ik had het artikel zelf nog niet gelezen. Wat een leuk verhaal, met prachtige foto’s erbij. Ik ben de architect van dit project. Eigenlijk mag ik me zo niet noemen, want ik ben een bouwhistoricus die ook ontwerp-werk doet. Het stationnetje is nu bijna klaar. Het schilderwerk moet nog strak worden afgewerkt en het interieur is nog niet helemaal klaar. Met Open Monumentendag, komend weekeinde, is het voor het eerst open voor publiek.
Een paar aanvullingen op het verhaal: De spoorlijn Maastricht-Valkenburg-Simpelveld-Aken is geopend in 1853. In 1856 volgde de verlenging naar het westen tot Hasselt. De spoorlijn kwam eind 19e eeuw in handen van de Nederlandse staat en werd geëxploiteerd door de “Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen”, kortweg Staatsspoor. In 1903 werd het houten station gebouwd. De oorspronkelijke bouwtekening is bewaard gebleven, maar een naam van een ontwerper helaas niet.
Dank je voor de toelichting, het maakt het verhaal een stuk completer.
Gelukkig is een stukje Historie en bezienswaardigheid blijven bestaan dit is gerealiseerd door camino vastgoed, Marco top weer een stukje Limburgse historie wat niet met de grond gelijk is gemaakt van dit soort ondernemers moesten we er meer hebben proficiat.
Wat er nog is moet nu blijven ook! En gelukkig is dat hierbij het geval.
Ik prijs me gelukkig dat ik begin januari, toen de restauratie een stukje onderweg was, een uitgebreide toelichting op de lokatie zelf heb mogen horen van Paul Tieman zelf. Jouw verhaal is een prima aanvulling erop en voor een deel ook een samenvatting ervan.
Leuk om de geschiedenis van het stationsgebouw te lezen, zo heeft het oude stationsgebouw van Amersfoort ook behouden. Hans
Jammer dat er geen treintje meer rijdt dat had het nog mooier gemaakt!
Jammer dat zoiets zou verdwijnen. Bokrijk is een goede optie voor zo’n gebouw.
Gelukkig maar dat het een nieuwe bestemming heeft gekregen
Erg leuk stationnetje, het zou toch reuze jammer zijn als ze dat zomaar afbreken. Hier zijn alle oude stations vervangen door een glazen hok met enkele automaten en een kast voor de spits en de metro. Daar hoef ik geen foto’s meer van te maken.
Heerlijk het verhaal achter dit mooie stationsgebouw. Fijn dat het is behouden.
Tegenwoordig rijdt er een boemeltje van Heerlen naar Aachen via Eygelshofen. (Dus niet via Valkenburg/Gerlach) Data dieseltje geeft de zwakte van de EU aan. Het wordt tijd dat Nederland dezelfde spanning gaat gebruiken als Duitsland en de gewone treinen tussen beide landen de grens over kunnen.
Laatst waren er werkzaamheden op het spoor tussen Sittard en Maastricht. Omdat een trein naar Maastricht elk halfuur vanuit Alkmaar vertrekt werd dat omgeroepen, met daarbij de opmerking dat reizigers naar Valkenburg via Heerlen konden reizen. De kans dat er iemand op het perron van Alkmaar stond die naar Valkenburg ging is minder dan minimaal. De trein wisselt rond Utrecht vrijwel geheel van bezetting. Ik ben wel eens blijven zitten tot Maastricht, maar was dan ook de enige die dat deed. Het was dus maar de vraag of er ook maar mensen op het Alkmaarse perron stonden die naar Limburg gingen.
Mooi stukje geschiedenis, Sjoerd, een gebouw om zuinig op te zijn!
Ik zou er best een weekje op vakantie naar toe willen gaan. En ik ben niet eens een treinfanaat. Maar dat geluid vind ik mooi. Rail-away in Limburg, mooier kan je het niet hebben.
Het is een goeie ontwikkeling dat men niet alles meer klakkeloos sloopt maar kijkt naar een nieuwe bestemming voor gebouwen.
Gebeurt naar mijn mening nog te weinig.
Helaas ook nog te melden dat veel gebouwen in een dusdanige status bevinden dat restauratie bijna onbegonnen werk is.
Bokrijk zie ik bij de reacties staan, daar ben ik als kind nog eens geweest, leuk was dat
Heel mooi! En een goede nieuwe bestemming ook, af en toe het geluid van een voorbijrazende trein met bijbehorende belletjes, zal het treintjeshart nog sneller doen kloppen 🙂
Daar zitten mooie gebouwen tussen. Toch jammer dat ze niet meer in gebruik zijn door de ns. Maar als het niet rendabel is, dan houdt het op.
Love As always
Di Mario
ze kunnen er ook in bokrijk van plaatsen, daar staat dat ook wel, maar ik vindt het goed dat het nog een bestemming kreeg
Goede morgen Sjoerd, vanmiddag ga ik het nog even goed bekijken, maar gelukkig dat dit unieke gebouw er nog is. Fijne dinsdag gewenst.
Mooi dat gebouwen die buiten gebruik zijn een andere bestemming krijgen.
Niet alles hoeft meteen afgebroken te worden.
Fijne dinsdag Sjoerd.